Een vos verliest zijn haren wel, maar zijn streken niet, luidt het spreekwoord. Maar Schotse onderzoekers weerspreken deze psychologie van de koude grond. Met het verstrijken der jaren veranderen niet alleen je gevoel voor mode en je uiterlijk, maar ook je persoonlijkheid.
Zo blijkt uit onderzoek o.l.v. Professor in de psychologie Ian Deary van de universiteit van Edinburgh. Hij deed de langstlopende studie naar de menselijke persoonlijkheid en de ontwikkeling hiervan. Daarvoor namen hij en zijn team oude persoonlijkheidstesten uit 1950. Een groep jonge leerkrachten liet toen 1200 pubers van 14 jaar een vragenlijk invullen.
Daarin werd getest op de 6 basis-karaktertrekken: zelfvertrouwen, nauwkeurigheid, doorzettingsvermogen, prestatiedrang, originaliteit en stabiliteit qua humeur. In 2012 wisten ze 635 studenten (met een gemiddelde leeftijd van 77 jaar) weer op te sporen, 174 van hen waren bereid opnieuw een gelijkaardige test als 63 jaar eerder af te leggen. En ze hadden iemand meegenomen die hen goed kende en kon getuigen over hun persoonlijkheid.
In vergelijking met hun jongere zelf waren de meeste karakters onherkenbaar veranderd op latere leeftijd. Er waren zelfs bijna geen overlappingen. De enige ietwat constante karaktertrekken waren de stabiliteit en nauwkeurigheid, maar zelfs daar waren de gelijkenissen niet sterk. Ook de testpersonen zelf merkten haast geen gelijkenissen op tussen zichzelf toen en nu.
“De vragen in het onderzoek waren niet ideaal en de beoordelingsmethoden ook niet”, aldus Prof. Deary. “Maar door de lange tijdspanne is dit onderzoek wel uniek. Hoe langer de tijd tussen de testen, hoe minder gelijkenissen.” Bij een tijdspanne van 63 jaar is er zelfs bijna helemaal geen overlap. Deary merkt wel op dat karaktertrekken heel geleidelijk aan veranderen in een leven. “Maar we kunnen wel zeggen dat je letterlijk én figuurlijk een heel ander mens bent in de 2e helft van je leven.”
Voorgaande studies gingen er vanuit dat karaktertrekken relatief stabiel zijn, ook na tientallen jaren. Persoonlijkheidsstabiliteit werd voor het eerst omschreven door William James, ook wel de vader van de Amerikaanse psychologie genoemd. Hij beweerde in 1890 dat je persoonlijkheid vanaf je 30e in steen gebeiteld is. Ook onderzoeken die daarop volgden, bevestigden deze theorie. Maar nu suggereert dit onderzoek dus dat een persoonlijkheid veel kneedbaarder is dan waar de wetenschap tot nu toe vanuit ging.
Lees ook:Een stabiele relatie maakt stressbestendiger
Lees ook:Verschillen tussen man en vrouw tot nu toe onderschat
Lees ook:Looks, leeftijd of liefde? Nee joh: banksaldo telt bij partnerkeuze!
Lees ook:Docent (55) trouwt leerling (22) met wie hij al 11 (!) jaar relatie onderhoudt
Lees ook:‘t Is waar: mannen zijn arrogant, vrouwen grillig
