Pas eind jaren ’70 werd het in Nederland gebruikelijk elkaar 3x te zoenen. De gewoonte kwam eerst op in het zuiden des lands: het wordt daarom ook de Brabantse drieklapper genoemd.
Waarschijnlijk is het echter afkomstig van het Franse platteland en misschien dat het iets te maken heeft met de heilige drie-eenheid.
In Frankrijk wordt over ’la bise’ gesproken, een vluchtig kusje op de wang, afhankelijk van de regio 2, 3 of 4 keer. In Luxemburg doen ze er 3 en in België is (heel verstandig) is eenmaal de standaard.
Voorts: Spanje en Italië 2 kussen, Engeland en Ierland: ook eenmaal en in Duitsland: liever een hand.
Drie is teveel vindt ook etiquettedeskundige Lilian Woltering.
“Als het als verplichting voelt, zijn er manieren het gezoen te voorkomen. Scheelt veel tijd, vooral bij grotere bedrijven. 80 collega’s op 3 zoenen trakteren, daarmee ben je wel even zoet. Maar ik vind dat de nieuwjaarszoen er bij hoort. Om relaties te onderstrepen, ze goed te houden. Misschien is het dus beter je eraan over te geven. Gewoon doen, verstand op nul, het is zo weer voorbij.”
Kun je het weigeren? “Je kunt je hand uitsteken, ferm en daadkrachtig. Daarmee creëer je afstand, begrijpt de ander dat een kus niet hoeft. Je linkerhand op zijn of haar schouder leggen helpt ook. De aanraking straalt hartelijkheid uit, tegelijk duw je iemand ongemerkt een stukje van je af. Je kunt ook vrolijk vooraf luid roepen: ‘geen zoenen voor mij’. Als je dat hartelijk en charmant doet, wordt het waarschijnlijk niet als vervelend of arrogant opgepakt.”
Wordt er gezoend, dan zijn er variaties op de uitvoering. Op een frontale of natte, kleffe zit niemand te wachten. Een luchtzoen waarbij de wangen elkaar niet eens raken is het andere uiterste. “Daar tussenin zit wel de ideale nieuwjaarszoen voor op het werk”, denkt Woltering.
“Wangen die elkaar licht raken, de mond die de kusbeweging maakt, misschien het kusgeluid. Belangrijker is welgemeendheid. Kijk iemand aan als je hem of haar geluk wenst. Dan krijgt de nieuwjaarswens zin, ongeïnteresseerd kussen uitdelen kun je beter laten.”
Volgens Woltering is het zoenen van collega’s onderdeel van informelere omgangsvormen binnen bedrijven. “Een trend die zich in Nederland vooral de laatste 10 jaar voltrok. Zelfs bij de meest formele bedrijven gaat op vrijdagmiddag de das af, wordt bijna niemand meer met u aangesproken. Dat is in Duitsland wel anders, daar is men aanzienlijk minder zoenerig, spreken collega’s elkaar langer met u aan. En daar hoort een hand bij, geen zoen.”
De Brabantse drieklapper? “3 zoenen is te veel”, zegt Woltering. “2 is subtieler, intiemer. Het zegt meer over de band die je met elkaar hebt. In bepaalde kringen is het geven van één zoen het teken van ultieme vriendschap en genegenheid. Vage bekenden krijgen er geen 3, maar voortaan 2 en echte vrienden slechts 1. En dat klopt met het zoengedrag tussen geliefden. Als je man thuiskomt krijgt hij toch ook geen drieklapper of dubbele zoen?”
Lees ook:Getver, al dat gezoen weer op die nieuwjaarsrecepties
Lees ook:Aan de hoeveelheid zoenen lees je de kwaliteit van je relatie af
Lees ook:Mannen tongzoenen omdat ze seks willen, vrouwen om te ‘proeven’
Lees ook:Eerste zoen is doorslaggevend voor relatie
Lees ook:Zoen Mij Niet!
