Lang in de file gestaan in een kokende auto. De computer doet niet, wat die moet doen en de hond heeft voor de tigste keer op het tapijt gepoept.
Het kan ons van een lief, vredig mens in een ware furie of tiran transformeren.
En vooral onze dierbaarste medemensen zijn dan de klos. “Het zijn niet de vreemden die we moeten vrezen, aldus professor psychologie Deborah South Richardson…….
Sinds 1974 onderzoekt zij samen met haar team agressie tussen mensen. De aandacht ligt daarbij op de redenen van de agressor en niet zozeer op het feit of anderen al dan niet gekwetst werden.
“Als ik je probeer neer te schieten, maar ik mis, was mijn daad nog altijd agressief”, illustreert ze.
Toch verliep de studie niet zonder slag of stoot. Zo bots je al snel op persoonlijke grenzen van mensen, zeker op het vlak van wat ze willen toegeven. “We zijn ons er bovendien niet altijd bewust van, waar we toe in staat zijn.”
Haar conclusies:
* We zijn veel sneller agressief tegen geliefden dan tegen vreemden. Een mogelijke verklaring is dat onze relatie met deze mensen veel belangrijker en hechter is, waardoor we ons vrijer voelen om grenzen te verleggen.
* Mannen zijn vatbaarder voor directe agressie dan vrouwen. Hieronder vallen o.a. schreeuwen, slaan, gewelddadige confrontaties en seksuele overschrijding van grenzen.
* Met indirecte agressie kwetsen we mensen zonder ze te confronteren. Dit kan gaan via een derde persoon of een extern medium (e-mail, sms, sociale media), of door passief gedrag (lees: bewust niet ingrijpen). Mannen en vrouwen passen dit type agressie even vaak toe. Denk aan roddelen, geruchten verspreiden, negeren van telefoontjes, doelbewust te laat komen of zwijgen. Vooral in hechte vriendenkringen kwetsen we vaker (onbewust) mensen namens anderen.
* We reageren onze woede het makkelijkst af op vrienden, maar directe agressie komt vooral voor bij partners, broers en zussen. Een gedachte als ‘mijn zus zal altijd mijn zus zijn’ lijkt de daden tot op zekere hoogte goed te praten. Hetzelfde zou ook gelden binnen relaties.
* Wie boosaardig is, kan echt in de war zijn over zijn of haar motivatie. Ons agressief gedrag is zeker niet altijd bewust. Mensen zeggen niet tegen zichzelf dat ze zich ergeren aan die ene persoon en dan dus maar gemene geruchten gaan verspreiden.
* Agressie wordt te vaak verward met assertiviteit. In tegenstelling tot het openlijk uiten van je behoeftes, bedenkingen en zorgen, speelt bij agressie de intentie om iemand te kwetsen. “Er bestaat geen gezonde dosis agressie, met uitzondering van zelfverdedigings-situaties. Wanneer psychologen patiënten motiveren om anderen te confronteren en hun problemen aan te pakken, moedigen ze hen nimmer aan agressief te zijn.
* We beseffen niet hoe schadelijk agressie kan zijn, zowel voor de dader als voor de mensen die het te verduren krijgen.
Lees ook:Kinderen uit samengestelde gezinnen zijn agressiever
Lees ook:Daarom zijn dameskappers dus meestal homo
Lees ook:Met een man in de buurt worden vrouwen onder elkaar agressiever
Lees ook:Leer van bonobo’s: man + vrouw gelijk en liever seks dan oorlog
Lees ook:Ongeëmancipeerde vaders kweken agressieve zoons
